Denizcilik analiz firması Windward’ın raporuna göre ABD, Çin gemilerine yeni ücretler getirerek ticaret politikalarında önemli bir adım attı. Bu karar, hem küresel ticareti hem de tedarik zincirlerini etkileyecek.
Trump yönetimi, Çin’e ekonomik bağımlılığı azaltmak için yeni bir tarife sistemi başlattı. Ekim 2025’te yürürlüğe girecek bu sistemle birlikte Çin yapımı gemiler ve bu gemilerle taşınan yükler artık daha yüksek ücretlere tabi olacak.
ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Çinli gemi sahiplerinden ve işletmecilerinden ton başına 50 dolar ücret alacak. Bu ücret, 2028’e kadar aşamalı olarak ton başına 140 dolara kadar çıkacak.
Çin yapımı gemileri kullanan ancak Çinli olmayan firmalar için başlangıçta ton başına 18 dolar veya konteyner başına 120 dolar olan ücret, üç yıl içinde ton başına 33 dolara, konteyner başına ise 250 dolara kadar yükselecek.
Ayrıca, tüm araç taşıyıcı gemiler – menşe fark etmeksizin – taşıdıkları her araç için 150 dolar ödeyecek.
Bazı gemiler bu ücretlerden muaf olacak:
ABD’den kömür veya tahıl taşıyan dökme yük gemileri
ABD iç hatlarında veya Karayipler’e sefer yapan gemiler
Önümüzdeki 3 yıl içinde ABD yapımı gemi siparişi veren firmalar
İlk önerilerde, gemi başına 1,5 milyon dolara kadar sabit ücretler gündemdeydi. Ancak bu, limanlarda ciddi yoğunluk yaratabileceği için daha esnek bir yöntem olan “sefer başına ücret” sistemine geçildi.
Tarifelerin uygulanması ve takibi, ABD Gümrük ve Sınır Koruma (CBP) ile Denizcilik İdaresi (MARAD) tarafından yapılacak.
Bu kurumlar; yük belgelerini, gemi kayıtlarını ve ödeme işlemlerini denetleyecek.
Ancak, özellikle muafiyetlerin belgelenmesi gibi detaylar, uygulamada ciddi zorluklar yaratacak.
Taşımacılık firmaları, artan maliyetler ve yeni belgelerle uğraşmak zorunda kalacak. Bu da fiyatları artıracak.
Yapay zekâ destekli sistemler, firmalara rotaları yeniden planlama ve gecikmeleri öngörme konusunda yardımcı olacak.
ABD limanlarında yeni bir yoğunluk yaşanması bekleniyor.
Tüketici fiyatları artacak, bazı ürünlerde raf boşalmaları bile olabilir.
Özellikle Walmart ve Target gibi büyük perakende zincirleri, bu politikaların arz zincirini bozabileceği uyarısında bulundu.
Uzmanlara göre Çin-ABD arasındaki ticaret hacmi 2025 sonuna kadar %20 azalabilir. Bu, ABD limanlarında ve perakende sektöründe büyük değişimlere yol açabilir.
Dünyaca ünlü yatırımcı Ray Dalio’ya göre bu süreç, artık geri dönüşü olmayan bir küresel değişimin işareti: “Ticarette ABD’ye olan bağımlılık azaltılmalı.”
